مردي بر بلنداي تاريخ
محمدرضا خباز
علي در محراب عبادت شهید شد به دليل عدلش
اگر قرار باشد فقط يك شاخص براي اميرالمومنين تعيين كنيم، بايد بگوييم: «علي مرد عدالت است.» يعني علي (ع) به وسيله عدالت شناخته شده است. نقل است در روزي مانند اين روزها كه علي(ع) ضربت ميخورد و شهيد ميشود، هاتفي ندا ميدهد: «علي (ع) در محراب عبادت شهید شد به دليل عدلش.» افراد و جرياناتي كه تحمل عدالت علي را نداشتند درصدد از بين بردن اين مرد الهي افتادند. علي(ع) شخصيتي است كه هم در 23 سالي كه در ركاب پيامبر بود و هم 4 سال و 8 ماه حاكميتشان، الگويي ارايه ميكند كه فرزندان آدم براي همه تاريخ ميتوانند با افتخار عظمت انسان را فرياد بزنند. در اميرالمومنين صفات مختلفي است كه در همه انسانها جمع نميشود، به همين دليل ايشان را جمع اضداد ميدانند. يعني صفاتي كه در انسانهاي مختلف وجود دارد و برخي ضد ديگري هستند، همه در وجود اين انسان متعالي جمع شده است. به عنوان نمونه فردي كه در صحنههاي نبرد چون شير ميغرد، بايد قلب سختي داشته باشد كه بتواند دشمنانش را از سر راه بردارد و مسير اسلام را هموار سازد. اما همين علي با همين قدرت و شجاعت، وقتي چشمش به اشك يتيمي ميافتد زانوانش سست ميشدند؛ وقتي ناله مظلومي را ميشنيد، علي(ع) با اين عظمت به خود ميلرزيد و مينشست. شخصيتي كه به اندازهاي به بيتالمال حساس است كه به كارگزاران نظامش ميفرمود: «سر قلمهاي خود را تيز كنيد تا جوهر كمتري مصرف كند»، «خطهاي خود را نزديكتر بنويسيد تا كاغذ كمتري مصرف شود،» همين شخص، چاهي را كه با زحمات چند ماهه به آب ميرساند، براي مصرف محرومان و مستضعفان وقف ميكرد. پس علي جامع اضداد است. صفاتي كه در ظاهر، ضد هم هستند در وجود ذيوجود ايشان گردهم آمدهاند. ما امروز سوگوار چنين شخصيتي هستيم؛ ايشان در 4 سال و 8 ماه حكومتشان درسي به ما دادند كه هنوز كه هنوز است بر بلنداي تاريخ جاودانه است و آن اينكه مخالفان خودش و افرادي كه سلاح براي مقابله با حكومت، جمعآوري ميكردند و حضرت آدرس خانههاي تيمي آنها را نيز ميدانست، طرد نميكرد و هرگز دستور حمله به خانههاي آنها را نميداد. آنها را صدا كرده و نصيحتشان ميكرد. ميگفت: ميدانم كه فكري در سر داريد و در حال جمعآوري سلاح هستيد، اما من مزاحم شما نميشوم تا زماني كه علنا سلاح برداريد. ضمن اينكه از 3 امتياز هم شما را محروم نميكنم. نخست) شما را از آمدن به مسجد (كه محل پيگيريهاي تقنيني، قضايي و اجرايي بود) محروم نميكنم. دوم) حقوق شما را از بيتالمال حذف نميكنم و قصاص قبل از جنايت نميكنم. سوم) هيچوقت قتلهای زنجيرهاي عليه شما راه نمياندازم و گروهي را براي كشتن شما راهي نميكنم. اين سه روش از علي(ع) به دور است. حتي با دشمنانش. حالا ببينيد اين امام گرامي كه با دشمنانش چنين است با دوستانش كه وقت خود را صرف گسترش فرهنگ «علوي» و رفيع ساختن مفهوم «انساني» ميكنند، چه ميكند؟ اميدوارم خداوند به حرمت نام علي(ع) بيشتر نعمات و بركاتش را بر انسانيت و مسلمانان و ايرانيان نازل كند .